Sơn tĩnh điện đang nhận được nhiều quan tâm của khách hàng, nhất là khi công nghệ phát triển ngày càng mạnh mẽ, nhiều dòng sơn ra đời với nhiều lợi ích thu hút người dùng hơn. Nếu bạn chưa nắm rõ về loại sơn này, hãy cùng chúng tôi đi tìm hiểu chi tiết những ưu điểm mà chúng mang lại cho thực tiễn nhé.
Sơn tĩnh điện là gì?
Công nghệ sơn phun tĩnh điện hay còn có tên gọi tiếng anh khác là Electrostatic Powder Coating. Nó có mặt lần đầu từ năm 1950, do tiến sĩ Erwin Gemmer phát minh sau khi thực hiện nhiều nghiên cứu.
Đây là quá trình phun sơn bột lên trực tiếp bề mặt kim loại sau đó bằng cách gia nhiệt làm cho lớp bột tan chảy ra và đông cứng trên bề mặt kim loại nhằm tạo thành một lớp bảo vệ thật vững chắc.
Sơn phun tĩnh điện được sử dụng là dạng bột khô, chúng được cất trữ ở các hệ thống cung cấp sơn bột ở trong một dây chuyền sơn.
Người ta thường thiết lập đường dẫn sơn chuyền từ hệ thống cấp sơn bột tới buồng phun sơn, chúng hoạt động thông qua các súng phun cài tự động hoặc là súng phun cho người cầm tay.
Khi đi qua súng phun thì chúng sẽ tích điện tích dương, trong khi đó thì các vật liệu cần sơn tĩnh điện sẽ tích điện tích âm. Nhờ vào nguyên lý tích điện trái dấu cho nên các hạt sơn bột dễ dàng bám đều lên bề mặt của vật liệu ngay cả ở trên các góc khuất.
Sau khi các hạt sơn lên bề mặt đã được phủ đều , sản phẩm sẽ được đưa vào phòng gia nhiệt từ 120 tới 200 độ C trong khoảng 15 – 20 phút tùy sản phẩm. Nguồn nhiệt là một hệ thống sấy đối lưu, được làm nóng bằng nguồn khí ga. Khi đó, các hạt sơn bột nóng chảy và liên kết chặt chẽ với nhau trên bề mặt vật cần thực hiện.
Sơn tĩnh điện có bao nhiêu loại trên thị trường?
Hiện nay trên thị trường có hai loại sơn phun tĩnh điện được ưa chuộng và sử dụng phổ biến nhất đó chính là:
- Sơn tĩnh điện dạng sơn bột hay còn gọi là sơn khô: Đây là dạng sơn phun bột trực tiếp không pha. Loại sơn này được ứng dụng để sơn cho các loại sản phẩm bằng kim loại như là sắt, thép, nhôm, inox,…
- Sơn sử dụng dung môi, tĩnh điện dạng ướt: Đây là một phương pháp pha trộn bột sơn với dung môi hoặc là nước. Phương pháp này được ứng dụng để sơn các sản phẩm làm bằng kim loại, nhựa hoặc là gỗ.
Tuy nhiên, sơn phun tĩnh điện ở dạng bột vẫn là dòng sơn được lựa chọn, sử dụng phổ biến hơn cả so với sơn dạng ướt. Bởi hiệu quả che phủ của chúng tốt hơn và tiết kiệm hơn cho người sử dụng.
Thành phần nguyên liệu của bột sơn áp dụng trong công nghệ sơn phun tĩnh điện gồm: Hợp chất polymer (organic polymer) hữu cơ, bột màu, curatives, các chất làm đều màu và một vài chất phụ gia khác.
Tất cả các thành phần kể trên đều sẽ được trộn lại với nhau và làm nóng chảy để tạo ra hỗn hợp. Tiếp đó, hỗn hợp này được đưa đi làm nguội, nghiền thành một dạng bột mịn, và bột đó được gọi với tên là bột sơn tĩnh điện. Trên thị trường hiện nay xuất hiện bốn loại bột sơn phun tĩnh điện thông dụng là: Bóng, Cát, Mờ và Nhăn sử dụng được cả trong nhà lẫn ngoài trời.
Sử dụng sơn tĩnh điện trong cuộc sống để làm gì?
Dựa vào các đặc trưng vốn có của sơn phun tĩnh điện thì có thể thấy rằng nó chỉ thích hợp để sử dụng trên bề mặt kim loại. Vì vậy, công nghệ sơn này thường được áp dụng dùng cho các máy móc thiết bị công nghiệp hoặc là các thiết bị gia dụng trong gia đình. Dưới đây, chúng tôi sẽ chỉ ra những ứng dụng của sơn tĩnh điện trong đời sống như sau:
- Ứng dụng để sơn kệ sắt, thép, mạ kẽm.
- Ứng dụng để sơn cổng sắt, cổng nhôm.
- Ứng dụng để sơn hàng rào, sắt, thép.
- Ứng dụng để sơn lò nướng, quạt máy công nghiệp.
- Ứng dụng để sơn khung cửa sắt, thép,…
- Ứng dụng để sơn khung võng kim loại.
Loại sơn phun tĩnh điện có ưu điểm gì vượt trội?
Chắc chắn 100% với bạn rằng độ bền của công nghệ sơn phun tĩnh điện vượt trội hơn so với các dòng sơn truyền thống khác. Công nghệ sơn này hiện nay được nhiều công ty áp dụng với mục đích nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm của họ được tốt hơn.
Sơn tĩnh điện đem lại lợi ích về tính kinh tế
Trên thực tiễn, trong quá trình sử dụng, nhiều người đã nhận ra được rằng 99% sơn dư được tái sử dụng một cách triệt để, bột sơn dư trong quá trình phun sơn sẽ được thu hồi để tái dụng lại và cũng không cần phải sơn lót cho nên là công nghệ sơn phun tĩnh điện giúp người dùng tiết kiệm nhiều chi phí về thời gian thi công lẫn tiền bạc.
Ngoài ra, với công nghệ này, thời gian đưa sản phẩm vào áp dụng cũng được rút ngắn lại so với những công nghệ khác bởi vì khi phủ lớp sơn phun tĩnh điện cuối cùng thì sản phẩm chỉ mất khoảng 20 phút để bảo dưỡng là có thể sẵn sàng đưa chúng vào hoạt động. Trong khi đó thì với các dòng sơn thông thường, bạn sẽ phải mất nhiều thời giờ hơn để lớp sơn được khô và sản phẩm thích ứng được với môi trường bên ngoài.
Về đặc tính sử dụng
Với đặc tính đơn giản thì chúng ta có thể hoàn toàn sử dụng sơn tĩnh điện một cách dễ dàng. Quy trình sơn được thực hiện tự động hóa bởi hệ thống phun sơn bằng súng một cách tự động giúp người dùng tiết kiệm rất nhiều chi phí thuê nhân công, tiết kiệm sức lực lao động chân tay.
Bột sơn cũng dễ dàng vệ sinh khi chúng vô tình bám lên người hoặc là các thiết bị khác trong quá trình thi công, mọi người không cần dùng bất cứ loại dung môi nào để tẩy rửa như đối với sơn nước.
Chất lượng của loại sơn tĩnh điện được đánh giá cao
Công nghệ sơn phun tĩnh điện được nhận xét là tạo ra một lớp sơn phủ dày gấp đôi so với các dòng sơn khác nên thường sẽ có tuổi thọ lâu dài hơn, có độ bóng cao hơn, màu sắc chuẩn và phong phú hơn. Lớp sơn phun tĩnh điện này có chất lượng tốt, rất bền bỉ mà còn không bị ăn mòn bởi hóa chất, không bị ảnh hưởng bởi các tác nhân hóa học hay thời tiết trong quãng thời gian dài.
Tác dụng bảo vệ
Tác dụng tối đa hóa của sơn tĩnh điện là để ngăn cản không khí, hơi ẩm tiếp xúc gần với bề mặt của kim loại nhằm hạn chế quá trình oxy hóa và ăn mòn điện hóa . Việc kết hợp các chất màu ở lớp sơn bên cạnh với mục đích trang trí thì còn có tác dụng để bảo vệ kim loại.
Tác dụng bảo vệ này đến từ khả năng ức chế với các tác nhân ăn mòn kim loại có trong bột màu. Chất có khả năng ức chế thường là các ion của những kim loại như kẽm, magie, crom, natri, kali, photpho,..
Độ an toàn cao mà sơn tĩnh điện mang lại
Thành phần bột sơn phun tĩnh điện chủ yếu là nhựa, bột màu và các chất phụ gia. Bột sơn là 1 loại chất rắn, không dễ bay hơi trong không khí, vì vậy, nó hoàn toàn không ảnh hưởng tới sức khỏe con người.
Không như các dòng sơn thông thường chứa những dung môi độc hại và các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi. Khi thao tác sơn thì người thợ sơn hoàn toàn có thể né tránh việc tiếp xúc trực tiếp chúng với bột sơn bằng biện pháp phòng hộ trong lao động đơn giản như đeo khẩu trang, găng tay, kính chắn hay mặc quần áo dài,…
Bởi vì sơn phun tĩnh điện không có dung môi hay bất cứ hợp chất hữu cơ nào nên nó không gây hại tới môi trường trong thi công. Chất thải của loại sơn này được xếp vào nhóm ít nguy hiểm và có thể xử lý được trong bãi rác.
Trong khi đó thì các loại sơn thông thường lại có chứa các nhóm hóa chất độc hại được chứng minh làm suy thoái ozon, tạo chất thải nguy hại và cần được xử lý bằng quy trình phức tạp.
Những hạn chế nhất định của sơn
Thay đổi màu sắc: bởi vì các hạt bột sơn tĩnh điện không sử dụng để thu gom và tái sử dụng được nên có nguy cơ sẽ bị trộn lẫn với nhau. Điều này làm cho việc kết hợp màu trở nên thiếu chính xác.
Chi phí để xây dựng hệ thống: Đòi hỏi người dùng phải có súng phun và bộ nguồn nén khí. Ngoài ra thì họ cũng cần phải có lò sấy khô và một nguồn điện lớn để tạo ra điện áp cao dùng cho súng phun. Dẫn tới chi phí ban đầu sẽ cao.
Ngoài ra thì công nhân cần phải có nhiều kinh nghiệm, hiểu biết rõ về quy trình phun sơn thì mới có thể làm việc được trong hệ thống. Bởi vậy mà doanh nghiệp cần tốn thêm chi phí thuê nhân công, chi phí về đào tạo nhân công.
Lưu ý trước và trong khi sử dụng sơn tĩnh điện
Một vài lưu ý tới bạn khi tiến hành sử dụng bao gồm:
- Xử lý bề mặt của sản phẩm trước khi phun bột sơn: Xử lý bề mặt là bước cần thiết trước khi sản phẩm của bạn phun một lớp bột sơn phun tĩnh điện. Quy trình để xử lý bề mặt và tẩy bỏ lớp dầu mỡ cromat phủ, giúp cho sản phẩm sạch và tăng khả năng bám dính tốt hơn.
- Tạo độ bóng cho đồ dùng trước khi sơn tĩnh điện: Mặc dù khi phủ bột lên trên sản phẩm sẽ hơi dày, khoảng độ 50-100 micron nhưng khi sản phẩm được đánh bóng thì phủ lên lớp sơn sẽ mịn hơn, có màu sắc đẹp hơn.
- Sử dụng bột lớp: Một vài loại bột polyester sẽ xuất hiện hiện tượng bong bóng khí, da sần. Chúng thường hình thành do các tạp chất và các túi khí trong lớp mạ kẽm ở trong quá trình photphat hóa. Vì vậy sẽ làm ảnh hưởng trực tiếp đến sản phẩm, do đó bạn cần phải lưu ý trong quá trình dùng bột.
- Sử dụng bột Epoxy: Sử dụng bột epoxy sẽ giúp làm giảm khả năng ăn mòn sản phẩm cực kỳ tốt. Chính vì vậy, khi sản phẩm ở trong nhà hay ngoài trời đều có thể sử dụng được.
- Kiểm tra kỹ lưỡng hoạt động của hệ thống thường xuyên: Cho dù mới lắp đặt hệ thống sơn tĩnh điện hay là lắp đặt được 1 thời gian dài thì hãy kiểm tra thật kỹ hoạt động xem là những thiết bị này hoạt động có ổn định hay không.
Lời kết
Chắc hẳn là bạn đã nắm được những kiến thức cơ bản về sơn tĩnh điện bằng những thông tin mà chúng tôi vừa chia sẻ ở trên. Hãy bắt tay vào sử dụng ngay loại sơn này cho các đồ dùng trong nhà và không gian của bạn ngay thôi nhé.
